Zarządzanie wiedzą

Czym jest dla mnie zarządzanie wiedzą?

Fragmenty wypowiedzi studentów: Studium Podyplomowego „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi” na którym wykładany jest przedmiot „Zarządzanie wiedzą”

Raport o innowacyjności polskiej gospodarki Go Global

Apele o innowacyjność stały się w Polsce jednym z najczęściej formułowanych haseł – zazwyczaj niestety nieprecyzyjnie rozumianym i nie mającym przełożenia na konkretne działania. Mówiąc o innowacyjności politycy chcą zademonstrować swą troskę o konkurencyjność gospodarki – i zdobyć w ten sposób dodatkowe poparcie wyborców, administracja państwowa wyczuwa nadejście nowych wyzwań, ale jest nieprzygotowana do wprowadzenia bardzo odbiegających od utrwalonych standardów zmian w swoim funkcjonowaniu, naukowcy chcieliby udowodnić przydatność prowadzonych przez siebie badań i pozyskać na nie dodatkowe środki, przedsiębiorcy – unowocześnić swój profil działania i zapewnić sobie stabilniejszą pozycje na rynku, zaś potencjalni inwestorzy i przedstawiciele sektora bankowego animować wzrost liczby innowacyjnych przedsięwzięć i wykorzystać efekt skali, zmniejszający ryzyko angażowania się w poszczególne projekty mające przynieść ponadprzeciętny zysk.

Future Insights into Knowledge management

In the second part of the 1990s development in the perception of management lost its impetus. Some of the visionaries such as Karl-Erik Sveiby or Leif Edvinsson were not able to attract the attention of a wider group of thinkers to their ideas. Knowledge management too quickly became the area of commercialization of visionary thoughts. Cryptology, before being used in telecommunications, had a chance to get more distant from “tradesmen” who perceive every invention as a source of profit. Development of knowledge management was hindered by the fast commercialization of ideas whose authors were the forerunners of the discipline. Computer companies almost automatically changed the names of their products by replacing “information management” with “knowledge management”.

Główne wnioski z Projektu Pomiar Kapitału Intelektualnego Szkół Wyższych

System szkolnictwa wyższego w Polsce składa się z dwóch członów: pierwszy stanowią państwowe szkoły wyższe drugi szkoły niepubliczne, co powoduje wiele problemów na poziomie mikro i makroekonomicznym. Warunki funkcjonowania obu typów szkół sa pod niektórymi wzgledami podobne, lecz
wieloma wzgledami odmienne.

Jak kryzys ekonomiczny wpływa na oświatę?

Dotychczas przeprowadzono kilka interesujących badań nad wpływem kryzysu ekonomicznego na chęć kształcenia się wśród młodzieży. W czasie Wielkiego Kryzysu w Stanach Zjednoczonych w roku 1929, kiedy to Produkt Krajowy Brutto spadł w ciągu kilku lat o około 45% (dla porównania w trudnych dla Polski latach 2002-2003 tempo wzrostu PKB spadło z poziomu 5% do plus 1% i mówiono wówczas o „kryzysie”) nabór do klas szkół średnich wzrósł. Podobnie w wygląda sprawa w krajach Ameryki łacińskiej, gdzie nie zauważono negatywnego wpływu kryzysów ekonomicznych na nabór do szkół. Jednak w czasie kryzysu argentyńskiego na początku roku 2000 (PKB spadł wtedy o około 10%) zauważono spadek jakości nauczania spowodowany absencją wśród nauczycieli. Podobne zjawisko zaserwowane w trakcie kryzysów ekonomicznych w Indonezji i Indiach.

Jak (nie)nauczać przedsiębiorczości w szkole?

Nauczyciele przedsiębiorczości w Po1sce mają bardzo trudne zadanie. Do nauczania matematyki czy fizyki przygotowują ich kilkuletnie studia. Swoją wiedzę
w tym zakresie mogą wzbogacać na kursach dokształcających. Lecz z nauczaniem przedsiębiorczości sprawa wygląda inaczej. Pula wiedzy i doświadczeń, jakie ma większość nauczycieli rozpoczynających nauczanie przedsiębiorczości w szkole jest bardzo uboga. Wielu z nich po prostu nie wie czym jest przedsiębiorczość i jak jej nauczać. Z tego powodu jakość nauczania przedmiotu jest często bardzo niska. Gdy mówimy o nauczaniu przedsiębiorczości nie musimy sobie stawiać za punkt honoru,

Jak sprawić aby pracownicy dzielili się wiedzą?

Zarządzanie wiedzą jest obecnie bardzo popularnym tematem w branży HR. Co ciekawe jest to jedno z niewielu zagadnień HR-owskich, które przyciągają uwagę zarówno zwolenników „twardych” jak i „miękkich” rozwiązań. W ujęciu „miękkim” zarządzanie wiedzą sprowadzą się przede wszystkim do tworzenia środowiska sprzyjającego dzieleniu się wiedzą i kreatywności pracowników. Z kolei podejście „twarde” stawia na tworzenie rozwiązań informatycznych.

Jaką wybrać strategię zarządzania wiedzą?

Celem zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwach komercyjnych powinna być poprawa jakości oraz skali prowadzonej działalności rynkowej oraz utrzymanie i zdobywanie klientów. Ponieważ obecnie większość wiedzy w firmach jest nieucieleśniona, zarządzanie wiedzą pozwolić powinno także na lepsze opisanie firmy czy poprawę warunków pracy intelektualnej. Zarządzanie wiedzą staje na dobre zadomowiło się już w języku managerów polskich przedsiębiorstw. Z badań przeprowadzonych przez firmę doradczą KPMG w Polsce na próbie 121 dużych przedsiębiorstw i organizacji działających w Polsce z przychodami powyżej 40 ml euro rocznie i zatrudniających, co najmniej 250 pracowników wynika, że wdrożenie zarządzania wiedzą deklaruje 15% organizacji, a ponad połowa (59 procent) jest w trakcie wdrażania lub rozpatruje możliwość wdrożenia zarządzania wiedzą. Większość badanych deklaruje chęć większego zaangażowania się w inicjatywy związane z zarządzaniem wiedzą.

Jak zarządzać kreatywnymi pracownikami?

Sukces rynkowy w wielu firmach spoczywa obecnie w rękach nielicznej garstki kreatywnych pracowników. Stanowią oni, co prawda mniejszość, ale od efektów ich pracy zależy sukces całej firmy. W populacji osób dorosłych odsetek osób wybitnie kreatywnych wynosi niewiele – około 5%. Nazwani oni zostali (the super-creative core (super kreatywnym rdzeniem). Pozostała grupa pracowników zajmująca się zajęciami kreatywnymi, – choć już niebędąca geniuszami stanowi około 30% pracowników w Stanach Zjednoczonych (creative Professional). W wielu innowacyjnych firmach przedstawiciele obu grup pracowników kreatywnych stanowią większość ogółu zatrudnionych.

Kapitał intelektualny i aktywa niematerialne w globalnej gospodarce

Mianem kapitału intelektualnego określa się ogół aktywów związanych z niematerialnymi składnikami majątku przedsiębiorstwa, regionu bądź kraju. Czasami kapitał intelektualny nazywany jest także „aktywami wiedzy” lub „aktywami niematerialnymi”. Brak obiektywnej jednostki wyceny kapitału intelektualnego; pieniądz w tej roli nie sprawdza się dobrze.

Kodyfikacja wiedzy w polskiej oświacie

Kodyfikacja wiedzy to zamiana wiedzy zawartej w umyśle człowieka na postać dokumentów.

Kodyfikacja wiedzy Edison

Słynny wynalazca Thomas Edison był znany nie tylko z dużej liczby wynalazków, ale także z niezwykłej zdolności do zapisywania wiedzy o nich. Jego pamiętnik zawiera 5 milionów stron i jest przechowywany jako dokument historyczny. Ważne prace nad wynalazkami takimi jak żarówka, czy elektryczny system, oświetleniowy zostały w nim szczegółowo opisane. Czego możemy się nauczyć ponad 100 lat po jego śmierci. Jak jego zdolność do robienia notatek uczyniła z niego posiadaczem ponad tysiąca (1093) amerykańskich patentów w tak różnych dziedzinach jak kamery filmowe, fonografy, produkcja cementu i oświetlenie elektryczne?

Lekcje dla menedżerów polskiej oświaty

Poniżej przedstawiono opinie w formie cytatów dotyczących zarządzania wraz z komentarzami. Każdy komentarz to swego rodzaju lekcja, z której mogą skorzystać zarządzający polską oświatą.

Measuring the intellectual capital of a university

The aim of this paper is to analyse some fundamental challenges regarding the measurement of the intellectual capital (IC) of a university. The main thrust of this paper is that the European, Humboldt-style universities are characterised by low innovation rate, weak links with the industry and poor human resources management policies; for this reason, universities require innovative management approaches.

Mianowanie pracownika w wydajność w pracy

Mianowanie na stanowisko jest często występującym rozwiązaniem nie tylko w o świecie. Z mianowaniem mamy do czynienia także w strukturach naukowych (nauczyciele akademiccy). Tytuł doktora habilitowanego na większości uczelni wiąże się z uzyskaniem swego rodzaju immunitetu i gwarancji dożywotniego zatrudnienia. Mianowanie można uznać za coś w rodzaju nagrody za ciężką pracę i rekompensatę podwyższonego poziomu stresu w pracy przed mianowaniem. Oosba mianowana posiada zwykle wyższy status niż nie-mianowana.

Modele myślowe dyrektora szkoły

Model myślowy to wyjaśnienie czyjegoś sposobu myślenia. Model myślenia to wewnętrzny symbol lub reprezentacja rzeczywistości. Służy nam do przyśpieszenie procesu poznania rzeczywistości. Prawdopodobnie twórcą tej koncepcji jest Kenneth Craik, który napisał w 1943 książkę The Nature of Explanation, lecz zapomniano później o niej z powodu przedwczesnej śmierci autora. Koncepcja ta powróciła do łask w latach 80-tych XX wieku wraz z rozwojem psychologii poznawczej.

Motywowanie do dzielenia się wiedzą

Dzielenie się wiedzą w firmie – paradoksalnie – nie powinno być zbytnio eksponowane. Niektórzy eksperci nawet radzą otwarcie, aby unikać słowa zarządzanie wiedzą w programach HR-owskich a sama ideę „przemycać” pod postacią mniej kontrowersyjnych nazw. Tak czy inaczej zasadniczy błąd w strategii zarządzania wiedzą prowadzący nieuchronnie do porażki, to potraktowanie jej, jako dodatku do rutynowych działań. Można w ogóle pominąć słowa takie jak „strategia” i „program”, jeśli budzą podejrzliwość. Pierwszym krokiem do sukcesu jest przyjęcie założenia, że strategia ta będzie polegała na wzmocnieniu, wspieraniu i rozwijaniu wszystkich pozytywnych zachowań w szkole, które są związane z tworzeniem, przekazywaniem i wykorzystaniem wiedzy. Innymi słowy, zarządzanie wiedzą należy przedstawić jako coś, co dotychczas robiliśmy, jednak od dzisiaj postanawiamy robić to lepiej.

Myślenie służy zdrowiu!

W słynnym eksperymencie Marian Diamond z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkley umieścił szczury w silnie stymulującym środowisku z huśtawkami, drabinkami, kieratami, rozmaitymi zabawkami i innymi szczurami. Szczury przebywające w środowisku żyły dłużej, o dziwo, przekraczając nawet wiek trzech lat, co u szczura jest odpowiednikiem ludzkiej dziewięćdziesiątki. Co więcej, ich mózgi się powiększyły, wytwarzając istny gąszcz połączeń międzykomórkowych! Szczury umieszczone w zwykłych klatkach trwały w bezczynności i zdychały wcześniej, a ich mózgi miały mniej połączeń międzykomórkowych.

Dziennik Gazeta Prawna

Nominacje ECONOMICUS 2018

Negatywny kapitał intelektualny

Rachunkowość od zarania dziejów dążyła do wyjaśniania rzeczywistości w sposób wiarygodny, rzetelny i obiektywny. Rozwijała się ona niejako równolegle, obok rozwoju myśli ekonomicznej. Gdy nowoczesna rachunkowość wkroczyła do przedsiębiorstw przemysłowych – a miało to miejsce w XIX wieku w ekonomii panował paradygmat racjonalności decyzji ekonomicznych. Poza tym głównymi aktywami przedsiębiorstw były aktywa materialne a to, co dziś określamy mianem „kapitału intelektualnego” miało znaczenie marginalne w gospodarce industrialnej. Istnienie kapitału intelektualnego odnotowywano jedynie przy okazji transakcji kupna sprzedaży przedsiębiorstwa jako dobrą wolę kupującego (goodwill).

Produktywność pracowników wiedzy

Pracownicy wiedzy to pracownicy zatrudnieni w przedsiębiorstwach i sektorze publicznym, których głównym kapitałem są ich wiedza, inteligencja, umiejętności i kompetencje. Mogą oni pełnić w firmie zróżnicowane role. Wkraczamy w erę hiperspecjalizacji. O tym, czym jest produktywności pracownika wiedzy można wnioskować zarówno na podstawie opisu procesów pracy intelektualnej (czyli nakładów), jak i na podstawie wyników ich pracy. W artykule przedstawiono wyniki badania przeprowadzonego wśród słuchaczy studiów podyplomowych „Zarządzanie zasobami ludzkimi” w Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu dotyczących ich produktywności. Z badań naukowców Uniwersytetu Harvarda wynika, że bez specjalnych wysiłków ze strony kierownictwa pracownicy wiedzy są w stanie zwiększyć swoją produktywność o 20%.

Standardy jakości w Oświacie

Oto jakie zagrożenia niesie ze sobą wprowadzenie systemy oparte wyłącznie na ilościowej ocenie (np. wskaźnikach liczbowych):

Normy jakościowe są zorientowane wewnętrznie i zakładają, że system sam wyeliminuje błędy. Wrażliwość dyrektora może być uśpiona, gdy uzna, że system sam będzie eliminował błędy. Wewnętrzna, orientacja n spełnienie standardów powoduje, że zmiana w otoczeniu jest niedostrzegana lub źle interpretowana. Wbudowane w system jakości normatywnej mechanizmy kontroli wykrywają jedynie odchylenia od normy powstałej na potrzeby konkretnego środowiska. Zmiana środowiska nie jest więc wykrywana przez system kontroli jakości.

Nowa forma zarządzania informacją w firmie - storytelling

Sposoby skutecznego porozumiewania się w biznesie, skuteczny przepływ informacji, sprawna komunikacja – to problemy, z jakimi na co dzień zmagają się pracodawcy. O możliwościach udoskonalenia komunikacji między pracownikami rozmawiamy z Janem Fazlagićiem, prof. UE w Poznaniu oraz UE w Poznaniu oraz Uczelnie VISTULA w Warszawie.

Sztuka zadawania pytań

Każda przełomowa idea ma swój prapoczątek od zadania właściwego pytania: wielkie budowle, wspaniałe działa muzyczne to odpowiedzi na zadane przez ich twórców pytania. Nie inaczej jest w biznesie: każdy sukces ma swój początek w pytaniu. O ile informacja sama w sobie niesie ze sobą zerową wartość dodaną (liczy sie wiedza!), to właściwie zadane pytanie daje największa stopę zwrotu w biznesie. Peter F. Drucker zauważył, że jeżeli zastosujemy wiedzę do zadań, które już znamy, nazywamy to poprawą produktywności. Jeżeli zastosujemy ją do zadań nowych i odmiennych, nazywamy to innowacyjnością. Z kolei Leif Edvinsson, znany ekspert od kapitału intelektualnego twierdzi, że największym wyzwaniem jest opanowanie sztuki zadawania pytań (quizzics). Zadając właściwe pytania rozwijamy biznes, w którym chcemy działać w przyszłości. Zadanie pytania wiąże się z ucieczka z obszaru komfortowej pewności.

Polskie szkoły - szkoły dla innowatorów?

W XIX wiecznym modelu szkoły korzystanie z wyobraźni nie było oczekiwane od uczniów. W Wiktoriańskiej Anglii nie prowadzono badań nad kreatywnością dzieci. Możemy jedynie krytykować ówczesny system edukacji z perspektywy XXI wieku. Jednak kształtowanie się osobowości dziecka nie odbywa się wyłącznie w szkole. Jest to ważna uwaga, ponieważ jak wiemy w XIX wieku Wielka Brytania była najbardziej innowacyjnym krajem na świecie. Czy wiktoriańskie szkoły zabijały wtedy kreatywność?

Jakość studiów doktoranckich - wyzwanie dla polskich uczelni

Zdanych OECD wynika, że w 1990 r. doktorantów było w Polsce ok. 2,7 tys., podczas gdy w 2013 r. ich liczebność zdecydowanie przewyższała już 43 tys. Lecz wzrost liczby studiujących na studiach II stopnia koresponduje ze spadkiem efektywności tego rodzaju studiów. Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w rankingu pod względem liczby obronionych doktoratów i jesteśmy jedynym krajem objętym badaniem, w którym liczba doktoratów w roku 2009 nie tylko nie zwiększyła się w stosunku do roku 2000, ale nieznacznie zmalała.

Umiejętności dla rynku pracy jutra

Nasz system oświaty nie jest skuteczny. Stwierdzenie to wynika zarówno z obiektywnych badań, jak i powszechnego przekonania panującego w społeczeństwie.
O ile skok Polski w wynikach międzynarodowych testów PISA jest zauważalny, o tyle nie ulega wątpliwości, że najsłabszym elementem polskiego systemu oświaty
jest wychowanie i kształtowanie miękkich umiejętności.

Wiedza kolektywna na przykładzie polskiej oświaty

Wiedza kolektywna w organizacjach charakteryzuje grupy profesjonalistów wykonujących ten sam lub podobny zawód.
W gospodarce sieciowej doskonalenie zawodowe odbywa się nie tylko w ramach klasycznych relacji ,,mistrz-uczeń” (wiedza ukryta) lub człowiek-dokument (wiedza skodyfikowana). Coraz większą rolę odgrywają stowarzyszenia, fora dyskusyjne, wspólnoty praktyków itp. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach nie maże się w związku z tym ograniczać wyłącznie do zarządzania relacjami pomiędzy pojedynczymi pracownikami i dokumentami, lecz także powinno opierać się na łączeniu grup profesjonalistów. Wiedza kolektywna jest atrybutem zarówno małych zbiorowości ludzi, jak i całych społeczeństw. Specyficzną odmianą wiedzy kolektywnej jest kultura (organizacyjna, lokalna, narodowa).

Wiedza ,,praktyczna" i ,,teoretyczna"

Wiedza nie jest typowym zasobem ekonomicznym. Nie można jej nabyć w sklepie. Nie można także postawić znaku równości pomiędzy inwestycją w infrastrukturę materialną (np.budowa drogi) a inwestycją w wiedzę. Wiedza jest przechowywana przede wszystkim w umysłach ludzi. Mobilność rynkowa wiedzy (marketability) jest ograniczona przez dwie cechy, które odróżniają ją od innych, tradycyjnych zasobów.

Zrozumieć pokolenie Y

Pokolenie Y żyje w lnternecie, świetnie radzi sobie z gadżetami elektronicznymi preferuje szybkość ponad dokładność, ceni możliwość pracy i interakcji w zespole
jest nastawione na realizację wyników. Chce być aktywnym odbiorcą informacji, wyrażać własne zdanie, mieć najnowsze, najbardziej aktualne informacje o świecie.
Uczniowie z pokolenia Y chętniej będą słuchać nauczyciela, który mówi im o odkryciach naukowych z ostatnich tygodni, chce poznać ich opinie, angażuje w prowadzenie lekcji, zachęca do demonstrowania własnych umiejętności, a także – ma poczucie humoru. Trzeba się po prostu nauczyć sposobów komunikacji z nimi.

Zarządzanie wiedzą - czas na refleksję

W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych rozwój myśli na temat zarządzania wiedzą stracił wyraźnie impet. Kilku wizjonerów takich, jak Karl-Erik Sveiby czy Leif Edvinsson nie było w stanie zarazić swoim wizjonerstwem szerszego grona myślicieli. Zarządzanie wiedzą zbyt szybko stało się obszarem komercjalizacji myśli wizjonerskich. Kryptologia zanim została wykorzystana w telekomunikacji miała czas na okrzepnięcie z dala od zgiełku ,,handlowców”, którzy w każdym wynalazku upatrują szansy na wzbogacenie się. Rozwój knowledge management został intelektualnie zubożony przez zbyt szybką komercjalizację idei i pomysłów, których autorami byli pierwsi prekursorzy tej dyscypliny. Firmy informatyczne niemal automatycznie przemianowały swoje produkty zmieniając etykietę ,,information
management” na,,knowledge management”.

Społeczeństwo wiedzy

O fundamentalnych zmianach zachodzących w drugiej połowie dwudziestego wieku w sposobie organizacji społeczeństw i narodów pisano już w latach czterdziestych
naszego stulecia. Do niedawna jednak dyskusja na ten temat toczona była w hermetycznych kręgach naukowców i w zaciszach sal wykładowych na uniwersytetach. Dzisiaj mówi się o tych zagadnieniach coraz głośniej. Artykuł niniejszy ma na celu nie tylko przybliżenie czytelnikowi najistotniejszych zmian i trendów lecz także usystematyzowanie pewnych pojęć.

Dlaczego w zarządzaniu szkołą potrzebny jest marketing?

Stosunek społeczeństwa do roli szkoły we współczesnym świecie znacząco się zmienił na przestrzeni ostatnich 25 lat. Zaufanie do profesjonalizmu nauczyciela i skuteczności systemu edukacji jest obecnie znacznie mniejsze niż przed laty. Rodzice podchodzą znacznie bardziej sceptycznie do deklarowanego przez środowisko nauczycieli profesjonalizmu. Żądają ,,dowodów” na to, że ich dzieci otrzymają właściwe wykształcenie, że ,,poradzą sobie na studiach i w życiu dorosłym’. Dzisiaj rodzice patrzą na szkołę jako część ich inwestycji w przyszłość swoich dzieci.

Poprawa jakości pracy nauczycieli

Z początkiem września wejdą w życie zmiany związane z doskonaleniem nauczycieli. Dla dyrektorów szkół i organów prowadzących oznacza to nowe wyzwania w zakresie organizacji czasu pracy, a także sposobu alokacji środków na szkolenia. Dlatego oprócz przestudiowania zapisów prawnych i ich interpretacji
warto zapoznać się z szerszym kontekstem problematyki poprawiania jakości pracy nauczycieli, również w ujęciu międzynarodowym.

Kulturowe i instytucjonalne uwarunkowania zarządzania jakością funkcjonowania uczelni wyższych w Polsce

O stanie każdej współczesnej gospodarki decyduje jej zdolność do nabywania, chronienia, przetwarzania i wykorzystywania wiedzy. Wiedza, zarówno na poziomie przedsiębiorstw jak i całego kraju jest potrzebna do rozwiązywania bieżących problemów oraz podejmowania wyzwań w przyszłości. Bez nowej wiedzy nie mogą powstawać innowacje. Jakość pracy uniwersytetów nabiera strategicznego wymiaru ponieważ są one jednym z kluczowych elementów tworzących gospodarkę
opartą na wiedzy. Poprzez edukację i badania naukowe powinny one być traktowane jako strategiczny sektor gospodarki.

Geneza i perspektywy zarządzania wiedzą

Wielu entuzjastów zarządzania wiedzą zadaje sobie pytanie, jaka jest geneza tej koncepcji? Czy jest to koncepcja z gruntu nowatorska, czy też powstała w wyniku ewolucji pewnego systemu myślenia o ekonomii i zarządzaniu? Pragniemy przybliżyć polskiemu czytelnikowi rodowód, tak popularnej obecnie koncepcji ze szczególnym wskazaniem na jej szerokie podstawy praktyczne i teoretyczne.

Specyfika fińskiego systemu edukacji na tle Polski

System edukacji w Finlandii jest przedmiotem podziwu na całym świecie – nie tylko w Europie, jednak przyczyny sukcesów fińskich szkół nie są powszechnie znane. W niniejszym opracowaniu dokonano syntezy wyników wielu opracowań opisujących osiągnięcia i przyczyny sukcesów fińskich uczniów. Tam, gdzie były dostępne dane porównawcze dotyczące sytuacji w Polsce, zaprezentowano zestawienie wybranych przez autora komponentów dotyczących systemów edukacji w obu krajach. Artykuł ten nie może być jednak traktowany jako kompleksowa i wyczerpująca analiza porównawcza systemów edukacji obu krajów. Waga zagadnienia, a także jego złożoność wymagałyby bowiem znacznie bardziej obszernego opracowania. Tym niemniej autor zdecydował się na podjęcie tematu w formie artykułu naukowego, wychodząc z założenia, że przedstawione w nim tezy, opinie i fakty mogą stanowić asumpt do powstania kolejnych opracowań. W tekście przedstawiono mało znane w polskojęzycznej literaturze fakty dotyczące sytuacji fińskich uczniów, np’ kwestie związane ze specyfiką języków ugrofińskich, która zdaniem niektórych autorów może dawać pewną przewagę uczniom z Finlandii nad uczniami z innych krajów. 0pracowanie zawiera także wątki dotyczące kontekstu prowadzenia badań PISA na świecie. Analiza prowadzi do interesujących wniosków, które mogą stanowić inspirację do usprawniania polskiej polityki oświatowej, a także do doskonalenia strategii rozwoju oświaty na poziomie województw i powiatów.

Centralizacja polskiej oświaty

Edukacja to jeden z filarów gospodarki opartej na wiedzy. Paradoksalnie jednak wielkość środków przeznaczanych na badania naukowe nad edukacją jest nieporównywalnie mniejsza niż na inne dziedziny gospodarki. To niedoinwestowanie częściowo można wytłumaczyć mniejszymi potrzebami – badania nad edukacją są tańsze niż badania nad biotechnologią czy wysoką technologią. Jednak niedoinwestowanie badań nad edukacją wytłumaczyć należy przede wszystkim brakiem zapotrzebowania na takie badania.

INTELLECTUAL CAPITAL STATEMENT MODEL FOR COUNTIES IN POLAND

The role of intellectual capital as a developmental factor has been constantly growing in both private and public sectors. World literature presents a variety of models for intellectual capital (IC) measurement, but so far IC in local government units such as counties (2nd tier local government unit in Poland) has been non-recognized. The purpose of this paper is to fill in this gap. The authors propose an original IC measurement concept developed on the basis of already existing models. The model was created following an analysis of the results of studies performed in local government units (counties) in Poland. The authors are of the opinion that the model can be used for developing IC measurement models for local government units in other countries.

Perspectives and Good Practices in Visualization of Knowledge About Public Entities

Visualization of knowledge in public entities is becoming more and more popular due to the development of information technology tools, the demand for solutions allowing for reduction of information overload (IO), and new approaches to local government, including citizen participation. The chapter presents some case study examples of knowledge visualization in public entities with some conclusions and recommendations for policy makers. Additionally, it presents a complete map of certain Polish counties prepared by the authors. The authors applied, apart from the visualization in the form a map, the “Chernoff Faces” method (invented by Herman Chernoff in 1973). This method displays multivariate data on Polish counties in the shape of a human face. The individual parts, such as eyes, ears, mouth, and nose, represent values of the variables by their shape, size, placement, and orientation. The idea behind using faces is that humans easily recognize faces and notice small changes without difficulty. Chernoff Faces handle each variable differently.

Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie

Model „Wielkiej piątki”
•Najbardziej wiarygodna teoria opisu i pomiaru osobowości człowieka jest tzw. Teoria Wielkiej Piątki.

Transfer wiedzy kluczem do sukcesu

Doskonalenie jakości oświaty w większym stopniu powinno opierać się na działaniach związanych z transferem wiedzy, a w nieco mniejszym na wyważaniu otwartych drzwi, czyli zdecentralizowanym tworzeniu innowacji lub pseudoinnowacji.

Uwaga na marketing w szkole

Młodzi ludzie zgromadzeni w szkole są idealnym „łupem” dla wielkich koncernów. Szkoła jest świątynia wiedzy a więc każdy przekaz otrzymany przez ucznia, nawet ten komercyjny w podświadomości ucznia zapada inaczej niż gdyby uczeń odebrał go w innym miejscu. Uczniowie są zgromadzeni w jednym miejscu i czasie. Wielkie koncerny wydają miliony dolarów za skorzystanie ze sposobności do dotarcia do ludzi zgromadzonych w jednym miejscu i czasie (np. na stadionie, na festynie). Szkoła daje im szansę na osiągnięcie tego celu za po znacznie niższym koszcie. Pomiędzy marketingiem szkoły, który stanowił treść poprzednich dwóch rozdziałów a marketingiem w szkole jest diametralna różnica. Marketing w szkole dotyczy działań podmiotów zewnętrznych prowadzących marketing swoich własnych usług i towarów z zamiarem sprzedaży ich uczniom lub dyrektorowi szkoły.

Wielkość szkoły a liczba Dunbara – czyli o magicznej liczbie „150”

W okresie po drugiej wojnie światowej liczba szkół w Stanach Zjednoczonych zmalała o 70% lecz średnia wielkość szkoły wzrosła o 50%. Powstają swego rodzaju „kombinaty edukacyjne”. W oświacie mamy do czynienia z systematycznym wzrostem średniej wielkości szkoły. Komplikuje to znacznie zarządzanie i wymaga od dyrektorów szkół stosowania specjalistycznej wiedzy managerskiej.

Zarządzanie wiedzą w kontekście CSR

Zarządzanie wiedzą, szczególnie w kontekście CSR to jeszcze dla polskich przedsiębiorstw temat nowy i pełen wyzwań. Jednak możliwości, jakie daje efektywne wdrażanie tego procesu dla organizacji oraz globalny trend jego realizacji to sygnał, że warto przyjrzeć się tej tematyce bliżej. Dlatego zarządzaniu wiedzą w obszarze odpowiedzialnego biznesu dedykujemy kolejną broszurę, która jest efektem spotkania tematycznego z udziałem Partnerów Strategicznych Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Patronat merytoryczny nad publikacją objęła Uczelnia Vistula.

Zarządzanie wiedzą w szkole

Wiedza była zawsze wykorzystywana w pracy człowieka. Inżynierowie pracujący przy piramidach egipskich musieli wykorzystywać zaawansowaną wiedzą z zakresu geometrii i fizyki. Bez wykorzystania zaawansowanej wiedzy nie rozwinęłoby się Imperium Rzymskie. Jeśli ktoś urodził się w 1790 roku, dojrzałość osiągnął w 1830 raku, a umarł w 1850 roku, to w ciągu jego życia nie dokonało się zbyt wiele zmian. Później tempo zmian nieco przyśpieszyło. Osoba urodzona w 1890 roku we wczesnej młodości dowiedziała się o pierwszym locie samolotu, a zanim umarła, w powietrzu królowały samoloty odrzutowe. Dzisiejsi trzydziestolatkowie pierwsze doświadczenia z komputerami zdobywali w latach 80. Na początku XXI wieku za życia jednego pokolenia powstaje kilka bądź kilkanaście generacji nowych produktów. Wokół nas jest więcej wiedzy, większa jest różnorodność możliwości.

Zarządzanie wiedzą a sztuczna inteligencja ad. 2023

Niniejszy tekst jest rozszerzeniem moich komentarzy zamieszczonych w publikacji wydanej w ramach projektu MAKi.

Autor: Prof. dr hab. Jan Fazlagić, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Wstęp

Tematyką zarządzania wiedzą zajmuję się od 1997 roku ponad 25 lat. W międzyczasie miejsce technologii informatycznej. Historia zarządzania wiedzą (KM) rozpoczyna się niemal w tym samym czasie, gdy gwałtowny rozwój internetu. KM osiągnęło swój szczyt popularności mniej więcej w tym samym czasie, gdy miała miejsce tzw. „bańka internetowa”, (czyli w latach 1999-2021). Następnym zjawiskiem w tle historii KM była Web 2.0. Web 2.0 To początek gwałtownego rozwoju portali społecznościowych oraz odkrycie możliwości tworzenia treści przez użytkowników (prosumpcja treści). W połowie pierwszej dekady XXI wieku zarządzanie wiedzą zaczęło tracić popularność. Być może wynikało to po części z możliwości jakie zaczęły oferować portale społecznościowe i wzorowane na nich intranety. Komunikacja między pracownikami i zespołami stała się możliwa bez zaawansowanych narzędzi informatycznych. O ile na przełomie wieków wielkim odkryciem były społeczności praktyków (communities of practice), które popularyzował między innymi Bank Światowy (WB) (pisałem o tym między innymi w tekście opublikowanym w miesięczniku NBP. Patrz: A. Fazlagić, Kapitał niematerialny, Bank i Kredyt, 3/2001, s. 89-98.), o tyle dzisiaj nikt już nie mówi o wspólnotach praktyków ponieważ dzięki takim portalom jak linked in, Ms Teams, Zoom, Facebook każdy może założyć własną wspólnotę praktyków zbudować swoją własną sieć wiedzy lub dołączyć się do innej. Chociażby na tym przykładzie widać jak bardzo zdezaktualizowały się niektóre założenia i postulaty oficjalne w literaturze pod koniec XX wieku. Kolejnym ważnym kamieniem milowym w rozwoju zarządzania wiedzą była pandemia COVID 19 kiedy kontakty międzyludzkie zostały gwałtownie ograniczone a przepływ wiedzy z konieczności odbywał się przede wszystkim sieciach wirtualnych. W 2023 roku najbardziej aktualnym wyzwaniem i nowym kontekstem dla zarządzania wiedzą jest sztuczna inteligencja a szczególnie generatywna sztuczna inteligencja. Każde narzędzie może ona wspomagać zarządzanie wiedzą jak i je utrudniać. Wśród barier dla rozwoju KM, jakie stwarza generatywna sztuczna inteligencja, w szczególności GPT wymieniłby następujące:

demobilizuje do rozwoju umysłowego,
ogranicza kontekst wiedzy – sprowadza ponownie do mniej zaawansowanej postaci informacji,
Ogranicza ciekawość poznawczą nie podpowiada gdzie szukać wiedzy, której sam GPT nie posiada (np. jeśli GPT Nie posiada danych historycznych, nie podaje adresów archiwów Użytkownik by sam poszukać potrzebnych informacji lub też nie podaje źródeł osobowych ekspertów z danej dziedziny (tacit knowledge).
„spłaszcza” strukturę wiedzy – skoro wszyscy użytkownicy mają dostęp do GPT stażem nikt nie będzie przewagi nad pozostałymi, wszyscy będą podłączeni do tego samego systemu – „dostawcy wiedzy”.
Faworyzuje osoby posługujące się językiem angielskim i anglosaskim kręgiem kulturowym, ponieważ GPT największe zasoby w j. angielskim.
GPT zniechęca do kontaktów międzyludzkich – kieruje zmień uwagi użytkownika na system informatyczny, oducza ludzi dialogu w ramach którego powstaje wysokiej jakości wiedza.
GPT nie potrafi debatować – stawia ostateczny werdykt może przyjąć lub nie. Z GPT się nie debatuje i nie przekonuje do swoich poglądów. W konsekwencji GPT nie wywoła po stronie użytkownika negatywnych emocji. A przecież jak wiadomo frustracja i niezadowolenie ze status quo są silnymi motywatorami do powstawania innowacji. „Poprawny politycznie” GPT nie zdenerwuje użytkownika kontrowersyjną tezą. A przecież wiele wynalazków powstało właśnie wówczas, gdy przyszły wynalazca został wyprowadzony z równowagi, sfrustrowany stanem zastanym lub reakcją otoczenia na jego poglądy.
GPT nie uczy ciekawości poznawczej – raczej tłumi. Nie otrzymamy od GPT zachęty do poszukiwania źródeł wiedzy ani do kwestionowania tego, co GPT zaproponował.
GPT pod pozorem ostrożności w ferowaniu poglądów i radykalnych tez spłaszcza świat jaki przez jego pryzmat widzi Użytkownik.
I wykazuje małe zainteresowanie ewolucją wiedzy, nie wyjaśnia jeśli nie zostanie zapytany o to explicite jak autor danej tezy lub teorii do niej dotarł przycinek w szczególności. Jak wiadomo w nauce wielu wybitnych ludzi myliło się, błądziło. Takich niuansów powstawania wiedzy GPT nie ujawnia jeśli nie zostanie o to wyraźnie poproszony. A przecież dobra wiedza akademicka jest właśnie tak przedstawiana to znaczy, że aktualny stan wiedzy jest przedstawiane jako wynik ewolucji różnego rodzaju poglądów. Student zapamiętuje wiedzę dzięki Poznaniu historii jej tworzenia a nie tylko aktualnego stanu.

Gender Gap: KOBIETY A MĘŻCZYŹNI - PRACA, EDUKACJA, DOM