Edukacja i zarządzanie szkołą
Polskie szkoły - szkoły dla innowatorów?
W XIX wiecznym modelu szkoły korzystanie z wyobraźni nie było oczekiwane od uczniów. W Wiktoriańskiej Anglii nie prowadzono badań nad kreatywnością dzieci. Możemy jedynie krytykować ówczesny system edukacji z perspektywy XXI wieku. Jednak kształtowanie się osobowości dziecka nie odbywa się wyłącznie w szkole. Jest to ważna uwaga, ponieważ jak wiemy w XIX wieku Wielka Brytania była najbardziej innowacyjnym krajem na świecie. Czy wiktoriańskie szkoły zabijały wtedy kreatywność?
Jakość studiów doktoranckich - wyzwanie dla polskich uczelni
Zdanych OECD wynika, że w 1990 r. doktorantów było w Polsce ok. 2,7 tys., podczas gdy w 2013 r. ich liczebność zdecydowanie przewyższała już 43 tys. Lecz wzrost liczby studiujących na studiach II stopnia koresponduje ze spadkiem efektywności tego rodzaju studiów. Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w rankingu pod względem liczby obronionych doktoratów i jesteśmy jedynym krajem objętym badaniem, w którym liczba doktoratów w roku 2009 nie tylko nie zwiększyła się w stosunku do roku 2000, ale nieznacznie zmalała.
Aktywa intelektualne niepublicznych szkół wyższych w Polsce
Wyższe szkoły niepubliczne w Polsce są uznawane za jeden z filarów polskiego cudu edukacyjnego w ciągu ostatnich 20-lat. Dzięki ich istnieniu szerokie rzesze polskich maturzystów miały ułatwiony dostęp do edukacji na poziomie wyższym. W powszechnej opinii istnienie tych szkół przyniosło wiele pożytku rozwojowi społeczeństwa wiedzy. Szkoły te nie tylko zwiększyły ilościowo dostępność studiów wyższych, lecz także geograficznie. Nie można pomijać aspektów prestiżowych. Wiele małych i średniej wielkości miast stało się siedzibą szkół, co stanowi powód do dumy dla kolejnej społeczności.
Ciemna strona przywództwa w oświacie
Kompetencje przywódcze to spójny i funkcjonalny system doświadczenia, warunków osobowościowych, zdolności i umiejętności, zapewniające skuteczne i odpowiedzialne wywieranie wpływu na podległe osoby (zwolenników) oraz kierowanie zasobami grupy (organizacji), zmierzające do osiągania wspólnych celów (wartości) i zaspokajania ważnych potrzeb. Mogą one mieć kontekst zarówno sformalizowany, jak również spontaniczny, mogą odnosić się do przywództwa nad grupami nieformalnymi oraz nad grupami zorganizowanymi.
Czym jest innowacyjność w oświacie?
Innowacyjność w oświacie jest związana z tworzeniem wiedzy i jej wykorzystywaniem na rzecz szeroko rozumianej jakości nauczania i wychowywania w placówkach oświatowych. Innowacja polega na stworzeniu nowej wiedzy, która zostanie uznana za wartościową i wdrożona jako usprawnienie.
Dlaczego potrzebujemy innowacyjnej oświaty?
Edukacja jest niezwykle złożonym procesem, na który składają się uwarunkowania z zakresu psychologii, pedagogiki, andragogiki, socjologii, kultury, religioznawstwa, teorii zarządzania i wielu innych dyscyplin wiedzy.
Dyrektor szkoły
Z okazji 20-lecia ,,Dyrektora Szkoły” osobistymi refleksjami na temat czasopisma dzielą się z Państwem osoby znaczące dla środowiska oświatowego, które mieliśmy zaszczyt gościć na naszych łamach jako autorów bądź bohaterów wywiadów.
Edukacja elitarna
Od dłuższego już czasu debaty o jakości edukacji koncentrują się wokół różnego rodzaju rankingów i porównań. W języku potocznym słowo „konkurencyjność” już
nie ogranicza się wyłącznie do „biznesu” i gospodarki, lecz zaczyna być poszerzane na pojedynczego człowieka – nawet człowieka w wieku przedszkolnym.
Edukacja-off line – dziś przeżytek, jutro najbardziej pożądany komponent programów nauczania?
W 2000 roku żyliśmy w czasach, gdy większość nauczycieli w Polsce nie miała własnego adresu e-mailowego. W 2006 zgorszenie budził gimnazjalista posługujący się telefonem komórkowym (wszak to symbol luksusu i gadżet „dla dorosłych”). Dzisiaj każdego stać na tableta o mocy obliczeniowej większej niż komputer stacjonarny 15 lat temu.
Gimnazjalna droga na skróty
Likwidacja gimnazjów nic nie zmieni. Przeniesie problemy z jednego sektora edukacji do innego. Polska szkoła potrzebuje innych zmian. Mniej spektakularnych, ale za to trudniejszych, bo naruszających interesy największej grupy zawodowej – nauczycieli.
Innowacje w oświacie w świetle przepisów prawa
Kwestie innowacyjności w oświacie znalazły swoje odzwierciedlenie w aktach prawnych. Rozporządzanie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 9.04.2002 r. określa ramy prawne działalności innowacyjnej w szkołach.
Jak kryzys ekonomiczny wpływa na oświatę?
Dotychczas przeprowadzono kilka interesujących badań nad wpływem kryzysu ekonomicznego na chęć kształcenia się wśród młodzieży. W czasie Wielkiego Kryzysu w Stanach Zjednoczonych w roku 1929, kiedy to Produkt Krajowy Brutto spadł w ciągu kilku lat o około 45% (dla porównania w trudnych dla Polski latach 2002-2003 tempo wzrostu PKB spadło z poziomu 5% do plus 1% i mówiono wówczas o „kryzysie”) nabór do klas szkół średnich wzrósł.
Jak to robią w Londynie
Jeśli rodzic nie kontaktuje się ze szkołą, codziennie pod jego drzwiami zjawia się nauczyciel. Uczniowie zaczynają dzień od wspólnego śniadania, a szkoły razem rozwiązują problemy wychowawcze. Gdzie? W Londynie!
Po wynikach matur: Egzamin z 1989 roku? Dzis nie do zdania
Moja klasa maturalna a.d. 1989 – pokolenie 40-latków – zdałaby na pewno współczesna maturę na piątkę. Myślę, że gdyby dzisiejsi maturzyści mieli zdawać maturę a.d. 1989, współczynnik sukcesu mógłby byc jednocyfrowy – pisze w komentarzu dla dziennik.pl dr. hab. Jan Fazlagic, prof. AFIB Vistula.
Knowledge Management Practices in the Polish Education System
Education in the 21st century has ceased to exist as an enclave, in an environment driven by market forces, in the backwaters of the mainstream socio-economic developments. The condition of the system of education does not depend merely on the knowledge and professionalism of teachers. The quality of management plays an important role in this equation: poor management results in low quality of teaching.
Kodyfikacja wiedzy w polskiej oświacie
Kodyfikacja wiedzy to zamiana wiedzy zawartej w umyśle człowieka na postać dokumentów.
Lekcje dla menedżerów polskiej oświaty
Poniżej przedstawiono opinie w formie cytatów dotyczących zarządzania wraz z komentarzami. Każdy komentarz to swego rodzaju lekcja, z której mogą skorzystać zarządzający polską oświatą.
Modele myślowe dyrektora szkoły
Model myślowy to wyjaśnienie czyjegoś sposobu myślenia. Model myślenia to wewnętrzny symbol lub reprezentacja rzeczywistości. Służy nam do przyśpieszenie procesu poznania rzeczywistości. Prawdopodobnie twórcą tej koncepcji jest Kenneth Craik, który napisał w 1943 książkę The Nature of Explanation, lecz zapomniano później o niej z powodu przedwczesnej śmierci autora. Koncepcja ta powróciła do łask w latach 80-tych XX wieku wraz z rozwojem psychologii poznawczej.
Nauka nie gwarantuje już sukcesu zawodowego?
Takiego kryzysu zaufania do systemu edukacji statystycy nie notowali od wielu lat. W minionej dekadzie odsetek osób, które wątpiły w potrzebę kształcenia, wynosił ledwie kilka procent.
Rynek pracy i kompetencje przyszłości
Rozwój gospodarczy w XXI w. w większym stopniu niż w poprzednich okresach będzie oparty na wiedzy, innowacjach i przemysłach kreatywnych. Pomimo dużego znaczenia bazy przemysłowej w XXI w. producenci produktów materialnych, takich jak samochody, samoloty, komputery, meble, dużo częściej niż w przeszłości będą korzystać z miękkich elementów uzyskiwania przewagi konkurencyjnej – utalentowanych pracowników, wzornictwa przemysłowego i innowacji marketingowych.
Pokolenie Y
Po raz pierwszy z pojęciem pokolenia Y zetknąłem się w roku 2007, gdy tą problematyką zajmowało się w Polsce stosunkowo niewielu autorów.
Polskie szkoły szkołami dla innowatorów
w 2017 roku autor niniejszego artykułu wraz z zespołem ponad 20 polskich i zagranicznych ekspertów opracował na zlecenie Ministerstwa Rozwoju RP ekspertyzę pt. ,,Szkoła dla innowatora”. Na ponad 550 stronach powstałego w rekordowym czasie 4 miesięcy raportu zawarto kompendium aktualnej wiedzy na temat tego, jak naucza się kompetencji proinnowacyjnych w wybranych krajach na świecie oraz w Polsce. Analizie poddano nie – jak zwykle to bywa – ,,najlepsze” systemy edukacji, lecz systemy edukacji krajów, które są liderami innowacyjności na świecie (choć trzeba zaznaczyć, że wiele krajów występuje na szczytach obu list, np. Finlandia).
Przeanalizowano także sytuację w krajach, których Systemy edukacji znajdują się poza ścisłą czołówką (Niemcy, USA, Izrael).
Poprawa jakości pracy nauczycieli
Z początkiem września wejdą w życie zmiany związane z doskonaleniem nauczycieli. Dla dyrektorów szkół i organów prowadzących oznacza to nowe wyzwania w zakresie organizacji czasu pracy, a także sposobu alokacji środków na szkolenia. Dlatego oprócz przestudiowania zapisów prawnych i ich interpretacji
warto zapoznać się z szerszym kontekstem problematyki poprawiania jakości pracy nauczycieli, również w ujęciu międzynarodowym.
Standardy jakości w Oświacie
Oto jakie zagrożenia niesie ze sobą wprowadzenie systemy oparte wyłącznie na ilościowej ocenie (np. wskaźnikach liczbowych)
Zwolnienia nauczycieli
Jak w przypadku wszystkich zjawisk społeczno-ekonomicznych, skutki zwolnień nauczycieli będziemy obserwować z opóźnieniem. Asygnowanie robiących wrażenie
kwot (100 mln zł) niewiele pomoże, jeśli nie pojawi się trwały system transferu pracowników z systemu oświaty do innych gałęzi gospodarki. Dlatego należy
pobudzać innowacyjność i przedsiębiorczość w administracji państwowej i samorządowej, na uczelniach oraz w lokalnych organizacjach pozarządowych.
Umiejętności dla rynku pracy jutra
Nasz system oświaty nie jest skuteczny. Stwierdzenie to wynika zarówno z obiektywnych badań, jak i powszechnego przekonania panującego w społeczeństwie.
O ile skok Polski w wynikach międzynarodowych testów PISA jest zauważalny, o tyle nie ulega wątpliwości, że najsłabszym elementem polskiego systemu oświaty
jest wychowanie i kształtowanie miękkich umiejętności.
Wielkość szkoły a liczba Dunbara – czyli o magicznej liczbie „150”
W okresie po drugiej wojnie światowej liczba szkół w Stanach Zjednoczonych zmalała o 70% lecz średnia wielkość szkoły wzrosła o 50%. Powstają swego rodzaju „kombinaty edukacyjne”. W oświacie mamy do czynienia z systematycznym wzrostem średniej wielkości szkoły. Komplikuje to znacznie zarządzanie i wymaga od dyrektorów szkół stosowania specjalistycznej wiedzy managerskiej.
Wyboista droga z uczelni na rynek
Innowacyjność. Wynalazki z trudem przedzierają się z nauki do biznesu. Pomóc mają zmiany w prawie. Niestety wszystkich problemów nie rozwiązują.
Knowledge mobilisation in the Polish education system
artykuł naukowy w renomowanym piśmie brytyjskim dotyczący mobilizacji wiedzy w systemie edukacji.
Zarządzanie kreatywnymi nauczycielami
Schemat 2 przedstawia uwarunkowania związane z zarządzaniem szkołą, w których bierze się pod uwagę kwestię kreatywności. Korzyści wynikające z kreatywności objawiają się wówczas, gdy uruchamiają się pozytywne sprzężenia zwrotne. Wszystkie z uczestniczących w systemie podmiotów powinny wykazać się albo kreatywnością własną, albo sprzyjać kreatywności innych.
Jakość szkoleń nauczycieli z perspektywy wykładowców
Szkolenia nauczycieli stanowią niezbędny element zapewnienia jakości systemu oświaty. Wydatki na szkolenia w sektorze usług są ekwiwalentem wydatków na badania i rozwój w sektorze przemysłowym.
Czym jest dojrzałe rodzicielstwo?
Wielu rodziców sądzi, że „zapewnienie wszystkiego co potrzeba dziecku” to wyraz troski i miłości. Niech inspiracja dla nich będzie ten film nakręcony przeze mnie 4 września 2021 roku. Pokazuje, jak matka „porzuca” niemal dorosłe pisklę aby samo nauczyło się żyć przed nadejściem zimy.
Wielu rodziców sądzi, że „zapewnienie wszystkiego co potrzeba dziecku” to wyraz troski i miłości. Niech inspiracja dla nich będzie ten film nakręcony przeze mnie 4 września 2021 roku. Pokazuje, jak matka „porzuca” niemal dorosłe pisklę aby samo nauczyło się żyć przed nadejściem zimy.
Jak NIE kształcić kreatywności?
Oto anty-przykład jak nie kształcić kreatywności. Z góry zadany schemat…chyba nie trzeba naukowego komentarza (?).
Euroskills 2023
W dniach 5-9 września 2023 roku uczestniczyłem w charakterze widza w EuroSkills. Euroskills to międzynarodowe, cykliczne wydarzenia, których zadaniem jest promowanie umiejętności zawodowych. Konkursy dają możliwość udziału zarówno uczniom szkół branżowych, techników, jak i studentom uczelni wyższych. Kolejny konkurs EuroSkills zorganizowany będzie w duńskim Herning w dniach 9-13 września 2025 r. Z kolei najbliższa rywalizacja globalna zaplanowana jest na 10-15 września 2024 r. we francuskim Lyonie.
